Smart Contract là gì? Hợp đồng thông minh hoạt động ra sao?

Smart Contract là gì? Hợp đồng thông minh hoạt động như thế nào? Hãy cùng Coin46 tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Smart Contract là gì?

Smart Contract là một khái niệm trong lĩnh vực công nghệ blockchain, đặc biệt là ứng dụng blockchain Ethereum. Đây là một chương trình tính toán tự động, được thiết kế để thực hiện các giao dịch và thỏa thuận giữa các bên mà không cần có sự trung gian từ một bên thứ ba nào khác. Smart Contract là một cơ chế tự động hóa việc thực hiện các điều khoản của một bản hợp đồng, mà không cần có bên thứ ba nào can thiệp.

Smart Contract được viết bằng ngôn ngữ lập trình Solidity trên nền tảng Ethereum, và chúng được lưu trữ trên blockchain Ethereum và được kích hoạt tự động khi các điều kiện được thiết lập trong hợp đồng được đáp ứng. Smart Contract cho phép các bên tham gia thực hiện các giao dịch một cách đáng tin cậy, an toàn và nhanh chóng.

Một ví dụ điển hình của Smart Contract là việc thực hiện một hợp đồng bảo hiểm. Các điều khoản của hợp đồng bảo hiểm được viết trong Smart Contract, bao gồm các điều kiện về nguy cơ và mức đền bù. Khi một sự cố xảy ra và các điều kiện của hợp đồng được đáp ứng, Smart Contract sẽ tự động thực hiện việc thanh toán đền bù cho người yêu cầu một cách nhanh chóng và chính xác.

Ai là người tạo ra smart contract?

Khái niệm về Smart Contract được đề xuất lần đầu tiên bởi nhà khoa học máy tính và luật sư Nick Szabo vào năm 1994. Szabo đã đề xuất ý tưởng về một hợp đồng điện tử tự động, được viết bằng ngôn ngữ lập trình và thực thi trên mạng Internet. Ông đã sử dụng ví dụ về một hợp đồng mua bán ô tô tự động để minh họa cho khái niệm Smart Contract.

Tuy nhiên, công nghệ blockchain – nơi Smart Contract được triển khai hiện nay – mới xuất hiện sau này vào năm 2009 khi Satoshi Nakamoto đưa ra một bản tóm tắt đề xuất về Bitcoin, đưa ra khái niệm về blockchain và cách thức thực hiện các giao dịch trên mạng lưới phân tán.

Từ đó, Smart Contract được triển khai trên nền tảng Ethereum vào năm 2015 bởi Vitalik Buterin và đội ngũ phát triển của mình. Ethereum là một nền tảng blockchain mở, cho phép viết và triển khai Smart Contract, giúp cho việc phát triển ứng dụng dựa trên blockchain trở nên dễ dàng hơn. Hiện nay, nhiều nền tảng blockchain khác cũng hỗ trợ triển khai Smart Contract như EOS, NEO, Cardano, v.v.

Bạn quan tâm:

USDT là gì? Điều bạn cần biết về đồng USDT
Bitcoin Là Gì? Đầu tư Bitcoin thế nào có lãi?
BscScan là gì? Cách sử dụng BscScan cho coin thủ

Mục đích của smart contract

Mục đích chính của Smart Contract là tự động hóa và cải thiện tính chính xác, tin cậy và an toàn trong thực hiện các hợp đồng giữa các bên, đồng thời giảm thiểu sự can thiệp của bên thứ ba trong quá trình thực hiện hợp đồng.

Cụ thể, Smart Contract có những mục đích sau:

Tự động hóa: Smart Contract giúp tự động hóa việc thực hiện các điều kiện và hành động trong một hợp đồng, đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy trong quá trình thực hiện.
Bảo mật: Smart Contract sử dụng công nghệ mã hóa để bảo mật thông tin, đảm bảo tính riêng tư và bảo mật cho các bên tham gia trong quá trình thực hiện hợp đồng.
Tiết kiệm chi phí: Smart Contract giảm thiểu sự can thiệp của bên thứ ba, giảm thiểu chi phí cho các bên tham gia trong quá trình thực hiện hợp đồng.
Tốc độ và hiệu quả: Smart Contract cho phép thực hiện các giao dịch nhanh chóng và hiệu quả, đồng thời giảm thiểu thời gian và công sức cần thiết để thực hiện các giao dịch.
Tính linh hoạt: Smart Contract có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ tài chính đến sở hữu trí tuệ, đáp ứng nhu cầu của nhiều ngành và lĩnh vực khác nhau.

Smart Contract hoạt động như thế nào?

Smart Contract là một chương trình được viết bằng ngôn ngữ lập trình và được lưu trữ trên blockchain. Khi một Smart Contract được triển khai trên blockchain, nó trở thành một phần của mạng lưới phân tán và có thể được truy cập và sử dụng bởi tất cả các bên tham gia trong mạng.

Khi một Smart Contract được kích hoạt, nó bắt đầu thực hiện một loạt các hành động được định nghĩa trước đó trong chương trình, dựa trên các điều kiện và thông tin được cung cấp bởi các bên tham gia. Kết quả của các hành động này được lưu trữ trên blockchain, trở thành một phần của lịch sử giao dịch của mạng lưới.

Để triển khai một Smart Contract, các bước sau đây được thực hiện:

Viết mã: Lập trình viên sử dụng ngôn ngữ lập trình để viết chương trình Smart Contract.
Triển khai: Mã được triển khai trên nền tảng blockchain, thông qua một giao diện lập trình ứng dụng (API) hoặc trực tiếp thông qua một công cụ phát triển Smart Contract.
Xác nhận: Các bên tham gia trên mạng lưới xác nhận và đồng ý với điều kiện và hành động của Smart Contract.
Kích hoạt: Smart Contract bắt đầu thực hiện các hành động được định nghĩa trong chương trình.
Thực hiện: Smart Contract tự động thực hiện các hành động dựa trên các điều kiện và thông tin được cung cấp bởi các bên tham gia.
Kết thúc: Khi các điều kiện và hành động được định nghĩa trong Smart Contract được thực hiện hoàn tất, Smart Contract kết thúc và kết quả của các hành động được lưu trữ trên blockchain.

Với cách thức hoạt động như vậy, Smart Contract giúp tăng tính tin cậy, độ chính xác và giảm thiểu sự can thiệp của bên thứ ba trong quá trình thực hiện các hợp đồng.

Các đặc điểm của smart contract

Các đặc điểm của Smart Contract bao gồm:

Tự động hóa: Smart Contract được thiết kế để tự động thực hiện các hành động dựa trên các điều kiện được định nghĩa trước, mà không cần sự can thiệp của bên thứ ba.
Tính khả diễn giải: Các điều kiện và hành động của Smart Contract được định nghĩa một cách rõ ràng và dễ hiểu, đảm bảo tính khả diễn giải và minh bạch.
An toàn: Smart Contract được lưu trữ trên blockchain, một mạng lưới phân tán không thể bị tấn công dễ dàng bởi các hacker.
Không thể thay đổi: Một khi Smart Contract đã được triển khai trên blockchain, nó không thể bị thay đổi hoặc can thiệp từ bên thứ ba.
Tính phi tập trung: Smart Contract hoạt động trên một mạng lưới phân tán, không có một đơn vị nào có quyền kiểm soát hoặc can thiệp vào quá trình thực hiện của nó.
Tính khả năng mở rộng: Smart Contract có thể triển khai và sử dụng trên các blockchain khác nhau và có khả năng tích hợp với các ứng dụng khác.
Tính kinh tế: Smart Contract giúp tiết kiệm chi phí và thời gian trong quá trình thực hiện các hợp đồng, đồng thời cải thiện tính hiệu quả trong các giao dịch tài chính và thương mại.

Ưu & nhược điểm của Hợp đồng thông minh

Hợp đồng thông minh (smart contract) là một chương trình máy tính tự động hóa quá trình thực hiện một thỏa thuận hợp đồng giữa các bên. Dưới đây là ưu và nhược điểm của hợp đồng thông minh:

Ưu điểm

Không cần trung gian: Hợp đồng thông minh cho phép các bên trao đổi trực tiếp với nhau, không cần trung gian. Điều này giúp giảm bớt chi phí và tăng tốc độ thực hiện giao dịch.
Đáng tin cậy: Hợp đồng thông minh là một chương trình máy tính được mã hóa và lưu trữ trên blockchain, do đó nó không thể bị giả mạo hoặc sửa đổi. Điều này giúp tăng tính đáng tin cậy của giao dịch.
Tiết kiệm thời gian: Với hợp đồng thông minh, quá trình thực hiện hợp đồng được tự động hóa và thực hiện ngay lập tức khi các điều kiện được đáp ứng. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và giảm bớt sự phụ thuộc vào các bên thực hiện.
Dễ dàng xác định: Hợp đồng thông minh được lưu trữ trên blockchain, do đó các bên có thể dễ dàng xác định các điều khoản và điều kiện của hợp đồng. Điều này giúp giảm bớt tranh chấp giữa các bên.

Nhược điểm

Chưa phổ biến: Hiện nay, hợp đồng thông minh vẫn chưa được sử dụng rộng rãi và phổ biến. Điều này khiến cho nhiều người chưa thể tin tưởng và sử dụng hợp đồng thông minh.
Khó sửa đổi: Hợp đồng thông minh được mã hóa và lưu trữ trên blockchain, do đó nó khó có thể sửa đổi sau khi đã được triển khai. Điều này gây khó khăn khi có thay đổi trong điều kiện hoặc các điều khoản của hợp đồng.
Khó khăn trong việc triển khai: Việc triển khai hợp đồng thông minh yêu cầu kiến thức chuyên môn về blockchain và lập trình, điều này khiến cho việc triển khai hợp đồng thông minh trở nên khó khăn đối với nhiều người.